Απίστευτες εφευρέσεις των αρχαίων Ελλήνων που εξηγήθηκαν τον 20ο αιώνα

Ένα νέο μουσείο αφιερωμένο στις προηγμένες τεχνολογικές εφευρέσεις των αρχαίων Ελλήνων και πιο συγκεκριμένα στο πολύτιμο έργο του επιστήμονα Αρχιμήδη, λειτουργεί στην Αρχαία Ολυμπία και εντυπωσιάζει παρουσιάζοντας την τεχνολογική πρωτοπορία των προγόνων μας. Πρόκειται για πενήντα απίστευτες εφευρέσεις της αρχαίας Ελλάδας που έχουν πλήρως ανακατασκευαστεί και καλύπτουν μια περίοδο από το 2000 π.Χ. μέχρι το τέλος του αρχαίου ελληνικού κόσμου. Ανάμεσά τους είναι η «Βίδα» του Αρχιμήδη , το «Ρομπότ-Υπηρέτης» του Φίλωνα, το «Αυτόματο Θέατρο» του Ήρωνος, αρχαίες πολεμικές μηχανές και φυσικά ο «υπολογιστής των Αντικυθήρων».

Δείτε τις πέντε πιο εντυπωσιακές εφευρέσεις που φιλοξενούνται στην έκθεση και τις ιστορίες τους....

Το «Ρομπότ – Υπηρέτης» του Φίλωνα

Φίλων ο «Βυζάντιος», επίσης γνωστός ως «Φίλων ο Μηχανικός». Υπήρξε σπουδαίος μαθηματικός και μηχανικός, ο οποίος έζησε κατά το δεύτερο μισό του του 3ου αιώνα π.Χ. Ανάμεσα στις πολλές εφευρέσεις του, ήταν ένα ανθρωπόμορφο ρομπότ, που εκτελούσε χρέη υπηρέτη. Το ρομπότ κρατούσε μια κανάτα κρασιού στο δεξί του χέρι προκειμένου ο επισκέπτης να τοποθετεί ένα κύπελλο στην παλάμη του αριστερού του χεριού με αποτέλεσμα να χύνεται το κρασί και στη συνέχεια το νερό αν ήταν επιθυμητό. Το ρομπότ ήταν αποτέλεσμα μιας πολύπλοκης κατασκευής από δεξαμενές, σωλήνες, σωλήνες αέρα και στριφογυριστών ελατηρίων τα οποία αλληλεπιδρούν με τις αλλαγές του βάρους και την πίεση του αέρα. Το αποτέλεσμα αυτού του περίπλοκου σχεδίου ήταν το «Ρομπότ – Υπηρέτης» του Φίλωνα.

 

Η «Βίδα ή Κοχλίας » του Αρχιμήδη

Αρχιμήδης ο Συρακούσιος (287 π.Χ – 212 π.Χ). Αρχαίος Έλληνας μαθηματικός, φυσικός, μηχανικός, εφευρέτης και αστρονόμος. Παρά το γεγονός ότι ελάχιστες λεπτομέρειες της ζωής του έγιναν γνωστές, ο ίδιος θεωρείται ως ένας από τους κορυφαίους επιστήμονες στην αρχαιότητα. Ένα μεγάλο μέρος του έργου του Αρχιμήδη στη Μηχανική, προέκυψε από την εκπλήρωση των αναγκών της προσωπικής του κατοικίας στις Συρακούσες. Ο βασιλιάς Ιέρων ο Β΄ή τυραννικός ανέθεσε στον Αρχιμήδη να σχεδιάσει ένα πλοίο τεραστίων διαστάσεων γνωστό ως «Συρακουσία». Ο βασιλιάς ήθελε να το χρησιμοποιήσει για τη μεταφορά τουλάχιστον 600 ατόμων, σε πολυτελή ταξίδια, μεταφέροντας εφόδια αλλά και ως πολεμικό ναυτικό πλοίο. Στο «Συρακουσία» υπήρχε ακόμα γυμναστήριο και ένας ναός αφιερωμένος στη θεά Αφροδίτη. Δεδομένου ότι σε ένα τέτοιο πλοίο θα εισέρρεαν σημαντικές ποσότητες νερού, η «βίδα» ή «κοχλίας» του Αρχιμήδη θα βοηθούσε στην απορρόφηση των υδάτων. Η συσκευή περιείχε έναν περιστρεφόμενο κοχλία ο οποίος γυρνούσε χειροκίνητα , σε σχήμα λεπίδας μέσα σε έναν κύλινδρο. Η συγκεκριμένη συσκευή χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα για την άντληση υγρών και στερεών σε μορφή κόκκων όπως ο άνθρακας και το σιτάρι.

Το περιστρεφόμενο «Αυτόματο Θέατρο» του Ήρωνα

Ήρων ο Αλεξανδρεύς (10-70 μ.Χ.).  Ήταν Έλληνας μαθηματικός και μηχανικός, ο οποίος θεωρείται από τους μεγαλύτερους πειραματιστές της αρχαιότητας. Μια από τις πιο καλλιτεχνικές του δημιουργίες ήταν ένα «αυτόματο θέατρο», η οποία θεωρείται η πρώτη «ρομποτική». Μέσα από τη συγκεκριμένη συσκευή παρουσίασε το έργο «Ναύπλιος», μια τραγική ιστορία που διαδραματίζεται την περίοδο μετά τον Τρωικό πόλεμο. Το «αυτόματο θέατρο» ήταν μια κατασκευή που έφτανε το 1,5 μέτρο ύψος που έμοιαζε με ναό, διακοσμημένο με αγαλματίδια θεοτήτων και κινούταν βάσει μιας επιτυχημένης αλληλουχίας κινητήριων συστημάτων από σχοινιά και κόμπους που λειτουργούσαν με έναν περιστρεφόμενο οδοντωτό τροχό.

Το «Νύχι» ή «Σιδερένιο Χέρι» του Αρχιμήδη

Το «Νύχι» του Αρχιμήδη είναι ένα όπλο που λέγεται ότι είχε σχεδιαστεί για να υπερασπιστεί την πόλη των Συρακουσών. Επίσης γνωστό ως «Σιδερένιο Χέρι» αποτελείται από τον βραχίονα ενός γερανού που καταλήγει σε έναν μεταλλικό γάντζο. Σε κάθε επίθεση γινόταν ταλάντευση του βραχίονα προς τα επάνω με αποτέλεσμα την εκτόπιση του πλοίου έξω από το νερό . Υπήρξαν σύγχρονα πειράματα για τον χρηστικό σκοπό της συσκευής, μέχρι το 2005 που η το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ «Superweapons of the Ancient World» κατασκεύασε μια εκδοχή της και κατέληξε ότι επρόκειτο για μια λειτουργική συσκευή.

Οι «Φλεγόμενοι Καθρέφτες» του Αρχιμήδη

Τον 2ο αιώνα μ.Χ ο αρχαίος Λουκιανός γράφει ότι κατά την διάρκεια της πολιορκίας των Συρακουσών, ο Αρχιμήδης κατέστρεψε τα εχθρικά πλοία με την φωτιά. Αιώνες αργότερα ο Ανθέμιος ο Τραλλιανός αναφέρει το φλεγόμενο γυαλί ως όπλο του Αρχιμήδη. Η συσκευή, που είναι γνωστή και ως οι «Ακτίνες Φωτός» του Αρχιμήδη χρησιμοποιήθηκε για να συγκεντρώσει το ηλιακό φως στα επερχόμενα πλοία, με αποτέλεσμα αυτά να παίρνουν φωτιά. Ύστερα από μεγάλη αμφισβήτηση έχει καταγραφεί πως η συγκεκριμένη εφεύρεση έχει κατασκευαστεί από γυαλισμένες μπρούντζινες ή χάλκινες ασπίδες, οι οποίες λειτουργούσαν ως καθρέφτες που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ώστε να συγκεντρώσουν το ηλιακό φως στα πλοία.

Ένα τεστ της ακτίνας φωτός του Αρχιμήδη έγινε το 1973 από τον Έλληνα επιστήμονα Ιωάννη Σακκά. Το πείραμα έλαβε χώρα στη ναυτική βάση του Σκαραμαγκά έξω από την Αθήνα. Για αυτή τη περίπτωση χρησιμοποιήθηκαν 70 καθρέπτες, ο καθένας με χάλκινη επίστρωση και μέγεθος περίπου στα 1,5 επί 1m. Οι καθρέπτες στράφηκαν σε ένα ομοίωμα από κόντρα πλακέ ενός Ρωμαϊκού πολεμικού πλοίου, το οποίο βρισκόταν σε απόσταση κοντά στα 50m. Όταν οι καθρέπτες σημάδεψαν με ακρίβεια το πλοίο, αυτό έπιασε φωτιά μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Το πλοίο από κόντρα πλακέ ήταν επιστρωμένο με βαφή πίσσας, η οποία μπορεί να βοήθησε στην ανάφλεξη. Η επίστρωση με βαφή πίσσας ήταν κοινότοπη στα πλοία την κλασσική εποχή.

Η έκθεση αναδεικνύει τη λάμψη των εφευρετών του παρελθόντος και παρουσιάζει τις δημιουργίες που αποτέλεσαν τη βάση για την σημερινή τεχνολογία.

Το μουσείο ήταν μια πρωτοβουλία του αρχιτέκτονα Κώστα Κοτσανά, που έχει ιδρύσει το Μουσείο της Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας στο Κατάκολο Ηλείας. Σύμφωνα με τον κ. Κοτσανά,το μουσείο έχει ως στόχο να αναδείξει ακόμα και τις πιο άγνωστες πτυχές του επιστημονικού έργου του Αρχιμήδη, το οποίο προβάλλει την τεχνολογία των αρχαίων Ελλήνων η οποία τελικά δεν ήταν τόσο μακρινή από την εξέλιξη της σημερινής τεχνολογίας. Αρχική φωτογραφία: Leonardo Da Vinci, Ο κοχλίας και υδάτινος τροχός του Αρχιμήδη.

Πηγή: www.mixanitouxronou.gr

Η επιτάχυνση του πραγματικού

Η πραγματικότητα της εικονικοποίησης είναι ένα φαινόμενο που ξεπερνά κατά πολύ τις εφαρμογές της πληροφορικής. Αγγίζει εξίσου την επικοινωνία, την οικονομική λειτουργία, την κοινωνική συνύπαρξη, την πολιτική, το ίδιο το ανθρώπινο σώμα. Ένα φαινόμενο που εμπλέκεται σε όλες τις πτυχές της ανθρώπινης πραγματικότητας και κομίζει κάτι το ριζικά διαφορετικό. Μια διαφορετικότητα που ήδη αναπτύσσεται σταδιακά σε όλα τα επίπεδα και αλλάζει τους όρους όλων των δομών. Απέναντι σε αυτό το φαινόμενο κάποιοι στοχαστές όπως ο Jean Baudrillard και ο Paul Virilio έχουν κρατήσει μια πιο κριτική, καταστροφική λέει ο Pierre Levy, στάση. Μιλούν για το τέλος της υπαρκτής πραγματικότητας, για μια οικουμενική εξαφάνιση, για τη διάρρηξη όλων των χωροχρονικών δομών. Κι αυτοί αντιλαμβάνονται την εικονικότητα ως δυνητικότητα, αλλά όμως ως μια αρνητική δυνητικότητα. Απέναντι σ’ αυτή τη στάση ο Levy  υπερασπίζεται μια διαφορετική υπόθεση. Δεν αντιλαμβάνεται την δυνητικότητα ως κάτι το φαντασιακό ή πλασματικό, κάτι όμως που ούτε οι δύο προηγούμενοι αντιλαμβάνονται όπως  υποστηρίζει κι ο ίδιος, αλλά ως μια διαδικασία μετάβασης από το ισχύον πραγματικό στο εν ενεργεία πραγματικό, στηριζόμενος περισσότερο στις Ντελεζιανές ερμηνείες περί δυνητικού.

 Η Δυνητικοποίηση είναι λοιπόν για τον Levy η ανάπτυξη του πραγματικού, η διαχείριση των πολλαπλών του δυνατοτήτων. Στο μοντέλο της δυνητικής επιχείρησης, για παράδειγμα, όπου οι εργαζόμενοι, με τις δυνατότητες της τηλεεργασίας, δεν εργάζονται σ’ έναν συγκεκριμένο χωροχρόνο, οLevy διαβάζει ένα πεδίο επαυξημένης ελευθερίας, όταν ο Virilio για παράδειγμα θα μιλούσε μελαγχολικά για το φαινόμενο της απεδαφικοποίησης. Για τον Levy όμως έχουμε απλώς μια νέα αναλογία των χωροχρονικών συνιστωσών, μια νέα αναδιανομή, μια ανάπτυξη πολλαπλών λύσεων. Το δυνητικό έτσι δεν είναι γι αυτόν μια αποπραγματοποίηση (Baudrillard) αλλά μια μεταλλαγή της ταυτότητας, μια έξοδος από το ‘εδώ και τώρα’ σε ένα ‘έξω από εδώ’ (Michel Serres). Σ' ένα όμως απροσδιόριστο έξω και σ' έναν απερίγραπτο χώρο. ‘Σε ποιο τόπο εκτυλίσσεται μια τηλεφωνική επικοινωνία;’, αναρωτιέται ο Levy. Μια ομάδα ανθρώπων μπορεί να συγκροτήσει με τη μεσολάβηση συστημάτων τηλεματικής μια δυνητική κοινότητα, πέρα απ’ τη συνθήκη της γεωγραφικής θέσης, να μετέχουν σ' έναν κοινό χώρο χωρίς να μοιράζονται έναν κοινό τόπο. Η διάχυση της πληροφορικής κατάστασης, το πέρασμα από το μέσα στο έξω, από το εδώ στο εκεί, από το ιδιωτικό στο δημόσιο, από το υποκείμενο στο αντικείμενο, από τον συγγραφέα στον αναγνώστη, το γνωστό ‘φαινόμενο Moebius’, αυτή η ανατροπή των χωροχρονικών δομών και εννοιών, ο επαναπροσδιορισμός της ταυτότητας, που είναι για τον Pierre Levy ο νέος ανθρωπισμός, μια νέα ιστορική ανάπτυξη του ανθρώπινου πολιτισμού.

Μια ανάπτυξη που διερευνάται ακόμη και στο πεδίο του ανθρωπίνου σώματος. Η ιατρική εικονοποιία με τις σύγχρονες τεχνικές της καθιστά το εσωτερικό του σώματος μας διάφανο, το φέρνει κυριολεκτικά μπροστά στα μάτια μας. Έχουμε να κάνουμε με το φαινόμενο μιας επιτάχυνσης. ‘Το τηλέφωνο’, λέει οLevy, ‘αναπτύσσει την ακοή, η τηλεόραση την όραση, τα συστήματα τηλεχειρισμού την αφή’. Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα δυνητικό σώμα. Γινόμαστε το μάτι του άλλου όταν βλέπουμε την ίδια εκπομπή, ή το αυτί του όταν ακούμε το ίδιο πρόγραμμα. Με την τηλεπαρουσία ενώ το απτό μου σώμα βρίσκεται εδώ, η φωνή και η εικόνα μου, το επικοινωνιακό μου πρόσωπο είναι ήδη εκεί, έχει αποχωριστεί την αφετηριακή του θέση, είναι πανταχού παρών, αναδιπλασιάζεται. Τα εικονικά-δυνητικά συστήματα μεταδίδουν μια σχεδόν παρουσία, ένα σχεδόν όμως που δεν φαίνεται να ανησυχεί ιδιαίτερα τον Levy, όπως ανησυχεί τον  Baudrillard. Μια δυνητική κλωνοποίηση που εξωθεί τον άνθρωπο εκτός εαυτού. Με τις τεχνικές των μεταμοσχεύσεων μπορεί να ζει και σε ένα άλλο σώμα αλλά και σε ένα άλλο ζωικό είδος. Τα τεχνητά μέλη συγχέουν τα όρια ανάμεσα στο οργανικό και στο ανόργανο. Στη θέση μιας ιδιωτικής σάρκας έχουμε την εμφάνιση ενός νέου συλλογικού σώματος και μάλιστα σε ένα περιβάλλον οξυμένης εντατικοποίησης. ‘Το σώμα αποκτά νέα πεδία, ξεχύνεται προς τα έξω, καθιστώντας υποκειμενική του εμπειρία την τεχνική του εξωτερικότητα’, επισημαίνει ο Levy, διερωτώμενος στη συνέχεια: ‘πρόκειται μήπως για αποσάρκωση;’ Η απάντηση είναι αρνητική : ‘Η δυνητικοποίηση του σώματος δεν είναι αποσάρκωση αλλά μια επανεφεύρεση, ένας πολλαπλασιασμός του ανθρώπου. Το ατομικό μου σώμα είναι η ενεργοποίηση ενός υβριδικού υπέρ-σώματος που έχει κοινωνικό και τεχνοβιολογικό χαρακτήρα’. Μέσα στο ρευστό περιβάλλον όμως της πληροφορικής κουλτούρας τα όρια δεν είναι σαφή και οι πειρασμοί περισσεύουν.

 

Ένα άλλο πεδίο ισχυρής δυνητικοποίησης όπου ο Pierre Levy επικεντρώνει την προσοχή του είναι η σύγχρονη γραφή. Η γραφή δεν ήταν ποτέ μια καταγραφή απλώς της ομιλίας αλλά μια διαδικασία ‘τεχνικοποίησης, εξωτερίκευσης και δυνητικοποίησης της μνήμης’. Το σύγχρονο κείμενο είναι τόσο ρευστό και ακαριαίο όσο και τα δίκτυα που διατρέχει. Το κείμενο των on line αναμεταδόσεων, τωνsms, των e mails, το κείμενο που αναδύεται απ’ τις οθόνες του κυβερνοχώρου, αυτό το ψηφιοποιημένο κείμενο είναι για τον Levy η απελευθέρωση των δυνατοτήτων του. Το κείμενο της οθόνης είναι ένα υπέρ-κείμενο, ένα ισχυρό απόθεμα περιεχομένων, κείμενα που διεισδύουν μέσα σε άλλα κείμενα και σε άλλα κείμενα και σε άλλα κείμενα. Δεν υπάρχει ένα οριστικό κείμενο που ο αναγνώστης το έχει στα χέρια του και το διαβάζει. Απ’ όλο το απόθεμα των ψηφιοποιημένων κειμένων μόνο ελάχιστα θα χρησιμοποιηθούν ως αποτέλεσμα της αλληλόδρασης του χρήστη. Ο υπολογιστής δεν είναι απλώς ένα όργανο παραγωγής κειμένων ή εικόνων, αλλά κυρίως ένας ‘μηχανισμός δυνατοποίησης της πληροφορίας’. Από ένα απόθεμα αρχικών δεδομένων μπορεί να υπολογίσει ένα απεριόριστο αριθμό διαφορετικών εκδοχών του. Η οθόνη γίνεται έτσι μια καινοφανής ‘μηχανή ανάγνωσης’, αυτού του αποθέματος, αυτής της συσσώρευσης. ‘Κάθε ανάγνωση’, επισημαίνει ο Levy, ‘πάνω σε υπολογιστή είναι μια μοναδική έκδοση, ένα ιδιαίτερο μοντάζ’, ενέχει δηλαδή μια διάσταση δημιουργίας. Το ψηφιοποιημένο κείμενο είναι ένα καλειδοσκοπικό κείμενο, ‘ένα κείμενο που παρουσιάζει τις όψεις του, που γυρίζει, που διπλώνεται και εκδιπλώνεται πρόθυμα μπροστά στον αναγνώστη’. Το υπέρ-κείμενο του World Wide Web είναι ένα αποτοπικοποιημένο κείμενο. Είναι ένα κείμενο εν κινήσει, σε μια συνεχή μεταμόρφωση, πιο κοντά στη φύση της ανθρώπινης σκέψης. Η τυπωμένη σελίδα, ίδια από την εποχή της μεσοποταμιακής καταγωγής της, εκλείπει, ενώ η ψηφιοποιημένη φαντασμαγορία του υπέρ-κειμένου αναδύεται, διαθέσιμη όλη στην υποκειμενικότητα του κυβερνοναύτη. 

Η σύγχρονη οικονομία είναι ένας ακόμη χώρος όπου ο Levy ανιχνεύει τα φαινόμενα της πληροφορικής εποχής. Η οικονομία μας είναι η οικονομία της αποτοπικοποίησης. Ένα συντριπτικό μέρος της σύγχρονης οικονομικής δραστηριότητας στηρίζει την αέναη μετακίνηση: οχήματα, καύσιμα, υποδομές, υπηρεσίες μεταφορών. Ενώ από την άλλη οι on line τραπεζικές και χρηματιστηριακές συναλλαγές, οι χωρίς υλικό αντίκρισμα τίτλοι του νέου πλούτου, διαμορφώνουν ένα ατοπικό περιβάλλον, ένα απεδαφοποιημένο τοπίο. Με το telemarketing ο αγοραστής καταργεί τις γεωγραφικές αποστάσεις καθώς είναι εξίσου κοντά σε όλα τα δυνατά σημεία, σε όλα τα δυνατά αγαθά. Σε ποιο τόπο λαμβάνει όμως χώρα αυτή η συναλλαγή; Σ’ αυτή την αποτοπικοποιημένη οικονομία η πληροφορία είναι από τα ελκυστικότερα προϊόντα. ‘Στο αμερικάνικο δίκτυο ΑΜΙΧ’, λέει ο Levy, ‘η πωλούμενη πληροφορία πληρώνεται ανάλογα με το πόσο πρόσφατη είναι και με το ύψος της ζήτησής της. Από το Fish Wrap που αφορά ντοκουμέντα, το Ringott που εξειδικεύεται στα μουσικά ή το Idea futures που οργανώνει ένα είδος αγοράς των επιστημονικών και τεχνολογικών ιδεών’. Έτσι από μια εδαφική και άκαμπτη οικονομία περνάμε σε on line κατανάλωση χρήσεων. Από την αγορά ενός βιβλίου περνάμε στην αγορά των δικαιωμάτων πάνω στην πληροφορική ροή του κυβερνοχώρου. Το δένδρο της γνώσης αποτελεί σήμερα αποκλειστικό δικαίωμα της εταιρείας TriVium. Και οι πειρασμοί του;

Κομβικό σημείο όλων αυτών των φαινομένων είναι για τον Levy ο δυνητικοποιητικός χαρακτήρας της ανθρώπινης νοημοσύνης, εξ ου και ο ανθρωπιστικός χαρακτήρας, για τον Levy, αυτών των εξελίξεων. Η βασική αρχή: ‘το ανθρώπινο ον δεν σκέπτεται μόνο του και χωρίς εργαλεία. Οι θεσμοί, οι γλώσσες, τα συστήματα σημείων, οι τεχνικές επικοινωνίας, αναπαραστασης και καταγραφής διαμορφώνουν τις γνωσιακές μας δραστηριότητες’. Η ανάπτυξη σήμερα της επικοινωνίας μέσω ενός δικτύου υπολογιστών είναι για τον Levy, μια νέα μορφή συλλογικής νοημοσύνης. Ο κυβερνοχώρος είναι μια κοινόχρηστη μνήμη, ένα περιβάλλον ροής αντικειμένων και υπερκειμένων. Οι χρήστες του δικτύου, μέσα από αυτή τη χρήση, επινοούν εκείνη τη στιγμή μια μοναδική και κάθε φορά πρωτότυπη συλλογικότητα. Σ’ αυτό το απεδαφοποιημένο περιβάλλον το δίκτυο εμφανίζεται ως ένας επιταχυντής. Ένας επιταχυντής γλωσσών, σημείων και πρωτόγνωρων δομών. Μια ολοκληρωμένη δηλαδή εμπειρία δυνητικοποίησης.

Η δύναμη και η ταχύτητα της σύγχρονης δυνητικοποίησης είναι τόσο μεγάλη που οι άνθρωποι νοιώθουν εξόριστοι. Εξόριστοι από το ‘είμαστε εδώ’. Στριμωγμένοι στις ψηφιακές λεωφόρους, στις ταχύτητες της αποτοπικοποίησης και παγκοσμιοποίησης, στις αέναες ψηφιοποιήσεις των πάντων, εκτεθειμένοι σ’ αυτό που τους εμπεριέχει και ταυτόχρονα τους ξεπερνά. Μπροστά σ’ αυτές τις δυσκολίες ο Pierre Levy μας ζητά να μην δειλιάσουμε, να μην αντισταθούμε, αλλά να προσπαθούμε συνεχώς να νοηματοδοτούμε τις σύγχρονες εξελίξεις. Ένα ρόλο που σύμφωνα με τον συγγραφέα αναλαμβάνει θαυμάσια ο σύγχρονος καλλιτέχνης. Η τέχνη ήταν ανέκαθεν ένα γεγονός δυνητικοποίησης, ίσως το ισχυρότερο, που οφείλει να διερωτάται συνεχώς πάνω στις σύγχρονες εξελίξεις, να διαμορφώσει και τώρα σ’ αυτή την τεχνικίστικη φρενίτιδα ένα πιο οικείο και φιλάνθρωπο περιβάλλον.  Ό,τι ο Levy θα ονομάσει ‘τέχνη της φιλοξενίας’.    

πηγή: http://leximata.blogspot.com

Solarpunk: Όταν η τεχνολογία συναντά την οικολογία

Από την οπτική των αρχών του 21ου αιώνα, τα πράγματα φαίνονται αρκετά άσχημα. Ένα θανατηφόρο κοκτέιλ κρίσεων καταπίνει τους ανθρώπους της Γης και όλες τις άλλες μορφές ζωής: μια γεωπολιτική κρίση, μια οικονομική κρίση και μια επιδείνωση της οικολογικής κρίσης λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, που πηγάζει από ένα πολιτικοοικονομικό σύστημα που απαιτεί ορυκτά καύσιμα για να τροφοδοτήσουν την τεχνική του δομή.Η κουλτούρα, έχοντας μια συμβιωτική σχέση με τις υλικές συνθήκες, αντικατοπτρίζει πολλές από αυτές τις κρίσεις στη φαντασία και τις τέχνες. Τα χρόνια από το 2000 μέχρι και το 2010 ήταν γεμάτα από αποκαλυπτικές εικόνες για ένα μέλλον που είχε καταστραφεί από τον πόλεμο, τον ολοκληρωτισμό, την τεχνολογία των όπλων, τους δολοφόνους, τα ζόμπι και την περιβαλλοντική κατάρρευση. Όχι ότι αυτές οι αφηγήσεις δεν είναι απαραίτητες. Στην καλύτερη περίπτωση, μπορούν να χρησιμεύσουν ως μια κλήση αφύπνισης για όσους έπεσαν στο μύθο ότι είχαμε φτάσει στο "τέλος της ιστορίας" με την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και τον θρίαμβο του καπιταλισμού σε μια πλανητική κλίμακα. Αλλά αν παραμείνουν το πρωταρχικό όραμα που έχει η παγκοσμιοποιημένη κουλτούρα μας για το δυνητικό μέλλον, μπορούν να καταλήξουν να αναπαράγουν τον διάχυτο κυνισμό και την απελπισία που κάνει όλες τις κρίσεις αναπόφευκτες.Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η solarpunk έχει αξία.

Η Solarpunk είναι μια επανάσταση ελπίδας κατά της απελπισίας

Η Solarpunk είναι μια εξέγερση ενάντια στη δομική απαισιοδοξία των πιο πρόσφατων οραμάτων μας για το πώς θα είναι το μέλλον. Δεν εννοούμε ότι αντικαταστεί τον πεσσιμισμό με έναν οπτιμισμό ανάλογο με αυτόν της Πολυάννας, αλλά με μια επιφυλακτική ελπίδα και μια τόλμη να αποκαλύψει τις θετικές δυνατότητες σε κακές καταστάσεις. Ελπίζουμε ότι ίσως και τα λόγια μιας αποκάλυψης να περιέχουν και τους σπόρους του κάτι καλύτερο, κάτι πιο οικολογικό, απελευθερωτικό, ισότιμο και ζωντανό από αυτό που ήρθε πριν, αν δουλέψουμε σκληρά για την καλλιέργεια αυτών των σπόρων.Οποιαδήποτε περιοδεία στα περίεργα τμήματα του Διαδικτύου θα αποκαλύψει μια ποικιλία διαφορετικών παραδόσεων που τελειώνουν σε «punk»: steampunk, dieselpunk, clockpunk, biopunk, cyberpunk, post-cyberpunk κ.ο.κ. Όλα τα πολλά διαφορετικά κινήματα επιστημονικής-μυθοπλαστικής punk φαντάζονται πώς θα μπορούσαν να αποδειχθούν τα πράγματα αν η κοινωνία και η τεχνολογία πήραν μια διαφορετική στροφή. Ενώ το steampunk φαντάζει ένα παρελθόν που μπορεί να ήταν, βασισμένο στην τεχνολογία της βικτοριανής εποχής, το solarpunk φαντάζει ένα μέλλον που θα μπορούσε να είναι, με βάση την τεχνολογία της τρέχουσας εποχής. Προβλέπει τον τύπο εναλλακτικής ιστορίας-φαντασίας ιστορίας που οι άνθρωποι του μέλλοντος θα μπορούσαν να γράψουν για εμάς αν τα πράγματα αποδειχθούν τρομακτικά. Αλλά περισσότερο από ένα νέο sci-fi ή φανταστικό υποείδος, είναι επίσης ένα πρακτικό όραμα όπου (ίσως) να κάνει τα πράγματα που φαντάζεται, πραγματικότητα.
 
Ίσως ρωτήσετε τι ακριβώς σημαίνει να είμαστε «πανκ» εφόσον ένας κυνικός θα μπορούσε να μας δει ως παιδιά των χίππηδων και των μεσοπολεμικών φουτουριστών. Αλλά πανκ δεν είναι η οργή εναντίον του συστήματος, εκτός από τα μαύρα δερμάτινα και τα spikey μαλλιά; Η πανκ είναι περισσότερο ένα ηθος παρά ένα συγκεκριμένο μουσικό και ενδυματικό στυλ, που υποδηλώνει ανταρσία και άρνηση έναντι του κυρίαρχου παραδείγματος και ό, τι καταπιέζει. Έτσι, με αυτή την έννοια, σε έναν κόσμο όπου κυβερνείται από ένα παγκόσμιο γραφειοκρατικό σύστημα βασισμένο στην μιζέρια, στη δίψα για εξουσία και στην οικολογική καταστροφή, η solarpunk μπορεί να είναι το πιο «πανκ» κίνημα όλων. 

H Solarpunk είναι η οικολογική σκέψη, τόσο στην μυθοπλασία όσο και στην πραγματικότητα

Η Solarpunk είναι μια (ως επί το πλείστον) αισθητική-πολιτισμική και (μερικές φορές) ηθικοπολιτική τάση που προσπαθεί να αναιρέσει την κυρίαρχη ιδέα που χειρίζεται τη λαϊκή συνείδηση: ότι το μέλλον πρέπει να είναι άσχημο ή τουλάχιστον άσχημο για τις ανθρώπινες μάζες και των μη ανθρώπινων μορφών ζωής στον πλανήτη. Εξετάζοντας το χιλιετούς ρήγμα μεταξύ της ανθρώπινης κοινωνίας και του φυσικού κόσμου, θέτει ως ηθική θεμελίωση την αναγκαιότητα να επιδιορθώσουμε αυτό το ρήγμα, μεταμορφώνοντας τη σχέση μας με τον πλανήτη ξεπερνώντας τις κοινωνικές δομές που οδηγούν σε συστηματική οικοκτονία.
Συλλέγει πολλά από τη φιλοσοφία της κοινωνικής οικολογίας, η οποία επικεντρώθηκε επίσης στην επιδιόρθωση αυτής της διάρρηξης με την αναδιάρθρωση της κοινωνίας ώστε να λειτουργήσει περισσότερο σαν οικολογία: όσο περισσότερο γίνεται μη ιεραρχική, συνεταιριστική, ποικιλόμορφη και προς αναζήτηση ισορροπίας. 

 
Πρόκειται για έναν κόσμο αποκεντρωμένων οικολογικών πόλεων, με τρισδιάστατους εκτυπωτές, κάθετης γεωργίας, ηλιακών τζαμιών, άγριων ή εφευρετικών μορφών φόρεματος και σχεδίου και μια ζωντανή κοσμοπολίτικη αισθητική, όπου η τεχνολογία δεν χρησιμοποιείται πλέον για την εκμετάλλευση του φυσικού κόσμου, αλλά για να αυτοματοποιήσει την άσκοπη ανθρώπινη εργασία και να βοηθήσει στην αποκατάσταση των ζημιών που έχει ήδη κάνει η εποχή του πετρελαίου.

Προσπαθεί να φέρει τέτοιες αξίες στην ύπαρξη του παρόντος και τώρα, του προκαθορισμού του κόσμου που πρέπει να δημιουργηθεί, μέσω της επιστημονικής φαντασίας και της επικής φαντασίας, της τέχνης, της μόδας, της κινηματογραφίας, της μουσικής, των παιχνιδιών και ενός συνόλου ιδεών που ενημερώνουν την πολιτική, οικονομικό και οικολογικό ακτιβισμό. 

Η Solarpunk είναι το θετικό όραμα ενός καλύτερου κόσμου 

Καμιά πρόθεση να δεχτεί τις επιταγές ενός αυριανού κράτους που κυβερνάται από αυταρχικά κράτη, μεγαλοεταιρίες και μια φτωχή βιοσφαίρα, η solarpunk είναι ένα οικο-φουτουριστικό κίνημα που προσπαθεί να σκεφτεί το δρόμο μας έξω από την καταστροφή φαντάζοντας ένα μέλλον που οι περισσότεροι άνθρωποι θα ήθελαν πραγματικά να ζήσουν , αντί για εκείνα που πρέπει να προσπαθούμε να αποφύγουμε, ένα μέλλον που χαρακτηρίζεται από τη συμφιλίωση της ανθρωπότητας με τη φύση, όπου η τεχνολογία χρησιμοποιείται για ανθρωποκεντρικούς και οικολογικούς άξονες. Σκοπός του είναι να αποτελέσει μια συναρπαστική αντίθετη αφήγηση των υλικών και ιδεολογικών συνθηκών που μας κρατούν παγιδευμένους σε έναν αυταρχικό και οικοκτονικό κόσμο όπου, όπως είπε η Μάργκαρετ Θάτσερ, «δεν υπάρχει εναλλακτική λύση».

Πηγή: solarpunkanarchists.com



 

Ιάπωνες επιστήμονες κατασκεύασαν ρομπότ από ζωντανούς μυς

Το ονόμασαν Biohybrid Robot

Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Τόκιο κατασκεύασαν ένα ρομπότ που παράγει κίνηση χρησιμοποιώντας ζωντανό μυϊκό ιστό από ποντίκια, δίνοντας του για όνομα το “Biohybrid Robot”. Οι ερευνητές δημοσίευσαν το άρθρο στο ακαδημαϊκό περιοδικό Science Robotics, στο οποίο αναλύουν τον τρόπο που το κατασκεύασαν καθώς και πως λειτουργεί.

Η κατασκευή του είναι πολύ στοιχειώδης, δίνοντας την εντύπωση ότι πρόκειται για κάποιου είδους δάχτυλο. Όμως η απλότητά του δεν περιορίζει τη λειτουργικότητά του, καθώς όπως θα δείτε και στο βίντεο παρακάτω μπορεί να σηκώνει μικρά αντικείμενα. Οι επιστήμονες είπαν πως αυτή είναι η αρχή για ρομπότ που θα έχουν πιο ανθρώπινα χαρακτηριστικά.

“Εάν καταφέρουμε να συνδυάσουμε αυτούς τους μυς σε μία συσκευή θα μπορούσαμε να αναπαράγουμε την περίπλοκη μυϊκή αλληλεπίδραση που επιτρέπει στα διάφορα μέρη του σώματος να λειτουργούν.” - Shoji Tekeuchi υπεύθυνος προγράμματος.

Πηγή: unboxholics.com

Διαφορές μεταξύ Φουτουρισμού και Cyberpunk

Φουτουρισμός και Cyberpunk. Το πρώτο κίνημα γέννησε το δεύτερο, το οποίο όμως διαφοροποιήθηκε σε τεράστιο βαθμό από το πρώτο. Σε παλαιότερο άρθρο τονίσαμε τις ομοιότητες μεταξύ των δύο, σε αυτό θα αναφέρουμε τις διαφορές.

1) Πίστη στην ανθρώπινη πρόοδο - Σκεπτικισμός

Ένα χαρακτηριστικό στοιχείο των Ιταλών και Ρώσων φουτουριστών ήταν ότι είχαν ακλόνητη πίστη στην ανθρώπινη πρόοδο. Ο Μαρινέττι στο μανιφέστο του καλούσε τους ανθρώπους να αφήσουν τη μιζέρια τους, να πάρουν θάρρος και να γίνουν ενεργητικότεροι και καλύτεροι. Πίστευε, όπως και οι υπόλοιποι φουτουριστές ότι όσο περνούν τα χρόνια, τόσο θα εξελίσσεται η κοινωνία προς το καλύτερο. Στη cyberpunk βλέπουμε ακριβώς το αντίθετο. Ειρωνεία προς τα "θέλω" της μάζας και τα "πρέπει" της κοινωνίας. Οι cyberpunks όντας πεσσιμιστές βλέπουν πάντα σχεδόν τον χειρότερο εαυτό της ανθρώπινης φύσης και δεν έχουν καμία ελπίδα για εξέλιξη της κοινωνίας προς το καλύτερο. Το μόνο που τους νοιάζει είναι είτε η καταστροφή αυτής της δυστοπίας και η ανοικοδόμηση μίας άλλης κοινωνίας που ίσως αποδειχθεί καλύτερη (βλ. Psycho Pass, Ergo Proxy), είτε η επιβίωση με κάθε κόστος (βλ. Black Lagoon, Blade Runner)

2) Ολοκληρωτισμός (ή και Αυταρχισμός) - Αναρχισμός

Ο φουτουρισμός όντας εθνικιστικό και μιλιταριστικό κίνημα απέκτησε αυταρχική φύση κάτι που φάνηκε όταν ο Μαρινέττι μαζί με το κόμμα του προσχώρησαν στις τάξεις του φασιστικού κόμματος του Μπενίτο Μουσολίνι. Το ίδιο έγινε και στη Ρωσία καθώς όλοι οι φουτουριστές στήριξαν τον Λένιν, αλλά και αργότερα όταν ο Γιούρι Γκαγκάριν στάλθηκε στο Διάστημα οι Σοβιετικές φουτουριστικές αφίσες ταξίδεψαν σε όλο τον κόσμο. Αντιθέτως οι cyberpunks είναι σχεδόν όλοι αναρχικοί. Ζώντας υπό ένα ολοκληρωτικό καθεστώς (βλ. 1984, Neuromancer) μισούν την εξουσία και οτιδήποτε έχει να κάνει με αυτή (αστυνομία, δικαστικό σύστημα), πολεμώντας την.

3) Ωφελιμισμός - Εγωισμός


Οι φουτουριστές επιθυμούν οτιδήποτε πιστεύουν ότι ωφελεί το κοινό καλό, τεχνολογική εξέλιξη, δυνατό κράτος. Οι cyberpunks από την άλλη αν και δεν μισούν την τεχνολογία (τουναντίον ζουν με αυτήν, σε πολλές περιπτώσεις κιόλας οι πρωταγωνιστές είναι cyborgs βλ. Ghost in the shell), δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη προς αυτούς που την ελέγχουν, όπου συνήθως είναι μεγαλοεπιχειρήσεις και πολυεθνικές με ισχυρή επιρροή στην εξουσία. Έτσι το μόνο που μετρά για τους cyberpunks είναι η επιβίωση, αν και πολλές φορές βέβαια πραγματοποιείται και με τη μάσκα του αλτρουισμού.

4) Ουτοπισμός - Δυστοπισμός

Το όνειρο των φουτουριστών είναι η καθημερινή ζωή σε ένα τεχνολογικά εξελιγμένο δυνατό κράτος, ή και ο αποικισμός άλλων πλανητών υπό τις ίδιες συνθήκες. Οι cyberpunks όμως δεν ονειρεύονται τίποτα τέτοιο καθώς καθημερινά βιώνουν μία κόλαση. Το γραφειοκρατικό σύστημα όπου ελέγχει τα κράτη τους έχει δώσει μία ιδιαίτερα αυταρχική μορφή στην εξουσία. Αντικαθιστώντας την κεφαλή δεν αλλάζει απολύτως τίποτα από τη στιγμή που το "βαθύ κράτος" κάνει κουμάντο είτε πρόκειται για πρόσωπα, είτε για υπολογιστές (βλ. Psycho Pass). 

Είναι κατανοητό λοιπόν, πως ενώ ο Φουτουρισμός ήταν ένα νεωτερικό κίνημα, η cyberpunk είναι μεταμοντέρνο. Στο πρώτο συναντούμε ιδεαλισμό, ρομαντισμό, ωφελιμισμό ενώ στο δεύτερο σκεπτικισμό, εγωισμό και πολλές φορές μηδενισμό. Δεδομένης της πορείας που ακολουθεί η Δύση σήμερα, πιστεύω πως δυστοπίες ανάλογες με αυτές στα έργα cyberpunk, είναι ένα πολύ πιθανό σενάριο για το κοντινό μέλλον.

6 στοιχεία που κάνουν τον Διανθρωπισμό το επόμενο στάδιο της ανθρώπινης εξέλιξης

Για τον Διανθρωπισμό (Τρανσουμανισμό) οι απόψεις είναι διφορούμενες. Άλλοι τον θεωρούν φυσικό, άλλοι αφύσικο. Άλλοι καλό, άλλοι κακό. Από μία φουτουριστική οπτική γωνία μοιάζει ως μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα προοπτική για την ανθρωπότητα. Από μία αντικαπιταλιστική οπτική γωνία μοιάζει ως κάτι αρνητικό, δεδομένου ότι το 99% της τεχνολογίας καταλήγει πάντα σ' αυτούς που έχουν το χρήμα. Συνδυάζοντας αυτές τις δύο οπτικές γωνίες και φτιάχνοντας μία τρίτη, την οπτική γωνία της cyberpunk, ερχόμαστε στο εξής συμπέρασμα. Ο Διανθρωπισμός είναι κάτι που θα γίνει πραγματικότητα είτε στο κοντινό, είτε στο μακρινό μέλλον ασχέτως των συνθηκών. Εμείς είμαστε αυτοί που πρέπει να προσαρμοστούμε σ' αυτόν και όχι το αντίστροφο. Στο άρθρο θα κάνουμε μία σύντομη ανάλυση πάνω σε πέντε βασικά στοιχεία που κάνουν τον Διανθρωπισμό το επόμενο στάδιο της ανθρώπινης εξέλιξης.

1) Ο άνθρωπος δεν είναι το τελικό στάδιο της εξέλιξης

Ο Νίτσε είχε πει ότι ο άνθρωπος δεν είναι προορισμός, αλλά μία γέφυρα ανάμεσα στο ζώο και στον Υπεράνθρωπο. Με τον όρο "Υπεράνθρωπο" ο καθένας αντιλαμβάνεται κάτι διαφορετικό, μέσα σ' αυτές τις διαφορετικές ερμηνείες όμως, ανήκει και το cyborg, ο άνθρωπος - ρομπότ, το αποτέλεσμα του Διανθρωπισμού. Το αν το cyborg θεωρείται φυσικό ή αφύσικο είναι τελείως υποκειμενικό. Τι ορίζουμε φυσικό και τι αφύσικο; Με μία καθαρά βιολογική προσέγγιση φυσικό θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι είναι θέσφατο στη φύση και στα έμβια όντα, δηλαδή ό,τι εξασφαλίζει την επιβίωση. Αν λάβουμε το παραπάνω ως φυσικό, τότε οι κοινωνίες, οι τέχνες, τα γράμματα, οι γλώσσες, οι κουλτούρες και οι παραδόσεις θεωρούνται αφύσικα πράγματα. Το ίδιο και οι τεχνικά κατασκευασμένες κατοικίες είτε είναι φωλιές πουλιών, είτε καλύβες, είτε πολυκατοικίες. Ο κόσμος, η ιστορία και ο χρόνος τρέχουν δίχως να γνωρίζουν καλό/κακό σωστό/λάθος. Αν ο Διανθρωπισμός πρόκειται να είναι το επόμενο στάδιο μετά τον άνθρωπο, τότε θα είναι.

2) Η μίξη είναι μία μορφή εξέλιξης 

Μετά τον τέταρτο και τελευταίο μεγάλο παγετώνα, εκ της Αφρικής άρχισαν να έρχονται σιγά σιγά στην Ευρώπη οι Homo Sapiens, ελαχιστοποιώντας τον πληθυσμό των ισχυρότερων Κρο-Μανιόν. Πάμπολλες ήταν μίξεις μεταξύ αυτών των δύο ανθρωποειδών που έδωσαν τους ισχυρούς άνδρες των Ατλαντικών ακτών, της και της Βαλτικής θάλασσας. Αν και βέβαια και οι δύο άνηκαν στο ίδιο ζωικό είδος, με τη μίξη έδωσαν κάτι καινούργιο. Αυτό μπορεί να συμβεί (και ήδη συμβαίνει για όσους ανθρώπους έχουν προσθετικά μέλη) πλέον και με διαφορετικά είδη όπως οι άνθρωποι και τα ρομπότ. Σύμφωνα με την διαλεκτική του Χέγκελ, όταν κάτι - είτε είναι έμβιο ον, είτε αντικείμενο, είτε ακόμα και άποψη - (θέσις), συγκρούεται με κάτι αντίθετο (αντίθεσις), αυτά τα δύο δεν εξαφανίζουν το ένα το άλλο, αλλά δίνουν κάτι καινούργιο (σύνθεσις). Έτσι λοιπόν άνθρωπος (θέσις) και ρομπότ (αντίθεσις) μας δίνουν το cyborg, ένα ον που συνδυάζει στοιχεία τόσο από το πρώτο όσο και από το δεύτερο.

3) Οι άνθρωποι όπως και τα ζώα είναι κατά μία έννοια μηχανές

Μία άποψη που διατυπώθηκε πρώτα από τον Ρενέ Ντεκάρτ και έπειτα από τον Ζουλιέν Οφφραί ντε λα Μετρί. Και οι δύο αρνήθηκαν την ύπαρξη ψυχής ως κάτι διαφορετικό από το υλικό σώμα. Με μία πρόχειρη προσέγγιση, το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από όργανα τα οποία δεν λειτουργούν αυτόνομα, αλλά λαμβάνουν εντολές από τον εγκέφαλο. Όπως ακριβώς το σύστημα οδήγησης σε ένα αυτοκίνητο αν και ενιαίο, χωρίζεται σε διαφορετικά πράγματα όπου κάθε ένα δίνει συγκεκριμένες εντολές, έτσι και ο εγκέφαλος χωρίζεται σε διαφορετικές περιοχές κάθε μία υπεύθυνη για την εντολή επιτέλεσης μίας ορισμένης λειτουργίας. Εφόσον λοιπόν, το σύστημα του ανθρώπου λειτουργεί όπως και αυτό μίας μηχανής, γιατί να θεωρηθεί αφύσικη η μίξη των δύο*;

4) Τα προσθετικά μέλη σημαίνουν έξτρα κέρδος για αυτούς που τα παρέχουν στην αγορά

Αυτό αν και το θεωρώ αρνητικό γεγονός για πολλούς λόγους, δεν παύει να είναι ένας λόγος που κάνει τον Διανθρωπισμό πολύ πιθανό μελλοντικό σενάριο. Εργοστάσια που παράγουν και διαθέτουν στην αγορά τα προσθετικά μέλη θα βγάλουν πάρα πολύ χρήμα από αυτή την επιχείρηση. Φυσικά υπάρχει πάντα το dark web και η μαύρη αγορά για όποιον θα ήθελε είτε φθηνά προσθετικά μέλη είτε να μην τροφοδοτήσει με χρήμα τους κεφαλαιούχους.

5) Τεράστιο μέρος της καθημερινής ζωής μας λαμβάνει χώρα στον Ψηφιακό Κόσμο

Με τη ραγδαία ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας αυτό είναι πλέον γεγονός. Παιχνίδια ψηφιακής πραγματικότητας, 3D και 4D γυαλιά για ταινίες και παιχνίδια, επιχειρηματικές συναλλαγές μέσω διαδικτύου, προγραμματισμός ταξιδιών, ebooks, μουσική, το διαδίκτυο έχει καταφέρει να κατακτήσει κάθε τομέα της ζωής μας.Το μόνο πλέον που λείπει είναι η απευθείας "σωματική" σύνδεση με το διαδίκτυο.

6) Είναι κάτι που ήδη συμβαίνει

Προηγουμένως ανέφερα τα παραδείγματα των ανθρώπων με τα προσθετικά μέρη, όπως και τα γυαλιά ψηφιακής πραγματικότητας. Δεν είναι όμως τα μόνα. Έχουν βγει συσκευές/βάσεις όπου σαν μεγάλου μήκους βραχιόλια "κλειδώνουν" στο χέρι και πάνω σε μία βάση ο άνθρωπος μπορεί να τοποθετήσει το palmtop , το tablet ή ακόμα και το κινητό του. Η τεχνολογία προχωρά και μας καλεί να την φτάσουμε.

*Εδώ οφείλω να συμπληρώσω κάτι. Αυτό που κάνει τον άνθρωπο διαφορετικό από τα υπόλοιπα όντα, ακόμα και τις μηχανές, είναι η συνείδηση. Γνωρίζει ότι είναι αυτόβουλο όν. "Σκέφτομαι, άρα υπάρχω". Αν ένα μελλοντικό cyborg, όπου το μόνο ανθρώπινο πάνω του θα είναι ο εγκέφαλος "συνδεθεί" με αυτόν και με την μνήμη του, πιθανότατα δεν θα είναι τίποτα άλλο, παρά νέα δεδομένα σε μία μηχανή. Δεν γνωρίζουμε αν θα μπορεί να αποκτήσει συνείδηση, οπότε αν δεν μπορεί θα είναι απλά μία εντολοδόχος μηχανή και τίποτα παραπάνω.

Επιστήμονες δημιουργούν ένα έμβρυο από βλαστικά κύτταρα χωρίς ωάριο ή σπέρμα

Οι επιστήμονες έχουν κάνει ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της δημιουργίας ζωής στο εργαστήριο χωρίς τη χρήση σπέρματος ή αυγών. Δύο διαφορετικά είδη βλαστοκυττάρων συνδυάστηκαν σε ένα πιάτο - και ωρίμασαν σε μια πρώιμη μορφή εμβρύου. Η δημιουργία εμβρύων από βλαστοκύτταρα θα δημιουργούσε απεριόριστη προσφορά ίδιων εμβρύων, τα οποία θα ήταν χρήσιμα για την ιατρική έρευνα. Η εξέλιξη αυτή ελπίζει να ρίξει φως σε μία από τις μεγαλύτερες αιτίες της στειρότητας - τα έμβρυα που δεν έχουν εμφυτευτεί στη μήτρα. Θα είναι επίσης χρήσιμο για τη δοκιμή των αποτελεσμάτων των νέων ιατρικών θεραπειών.

Μπορεί να οδηγηθούμε σε ανθρώπινους κλώνους

Οι ερευνητές λένε ότι η τεχνική - που πραγματοποιείται σε ποντίκια - θα μπορούσε να οδηγήσει σε δημιουργία ενός ποντικιού χωρίς τη χρήση σπέρματος ή αυγών εντός τριών ετών. Αλλά οι ειδικοί προειδοποιούν ότι εάν η τεχνική μπορεί να μεταφερθεί στους ανθρώπους, μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ενός στρατού ανθρώπινων κλώνων. Θα μπορούσε να διαρκέσει μέχρι δύο δεκαετίες πριν η τεχνική είναι πιθανόν να τελειοποιηθεί για τη δημιουργία ανθρώπινων εμβρύων από βλαστοκύτταρα, προειδοποίησαν οι ειδικοί.

Πώς λειτουργεί αυτή η τεχνολογία;       

Οι ερευνητές συνδύασαν δύο διαφορετικούς τύπους εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων από ποντίκια. Αφού συνδυάστηκαν σε ένα πιάτο, μεγάλωσαν στο αρχικό στάδιο του εμβρύου προτού εμφυτευθεί στη μήτρα - που ονομάζεται βλαστοκύστη - μια κοίλη σφαίρα κυττάρων. Όταν μεταφέρθηκαν στη μήτρα, τα κύτταρα αρχικά προκάλεσαν αλλαγές στη μήτρα όπως αυτές που δημιουργήθηκαν από ένα φυσιολογικό έμβρυο ηλικίας 3,5 ημερών, αλλά απέτυχαν να εμφυτευτούν σωστά.

Δεκαετίες πριν η τεχνική θα χρησιμοποιηθεί στον άνθρωπο

Ο καθηγητής Nicholas Rivron του Πανεπιστημίου του Μάαστριχτ, επικεφαλής ερευνητής, δήλωσε στην εφημερίδα Daily Mail ότι ένα βιώσιμο έμβρυο ποντικών θα μπορούσε να δημιουργηθεί σε μόλις τρία χρόνια - αλλά ένα ανθρώπινο έμβρυο θα διαρκέσει δεκαετίες. Η κύρια χρήση για τα έμβρυα θα είναι η δοκιμή φαρμάκων και η έρευνα για τη στειρότητα. Είπε: «Όπως γνωρίζετε, τα έμβρυα είναι πολύτιμα και είναι αδύνατο να τα χρησιμοποιήσουμε για πειράματα, καθώς δεν έχουμε τους αριθμούς.» «Με τις βλαστοκύστες μπορούμε να αυξήσουμε τους αριθμούς. Αυτό θα επιτρέψει τη μελλοντική εξέταση των φαρμάκων ». Πρόσθεσε: «Δεν πιστεύω στη χρήση βλαστοκύστεων για ανθρώπινη αναπαραγωγή. Αυτό είναι ηθικά πολύ αμφισβητήσιμο, αυτό θα ήταν κλώνοι κάποιου που είναι ήδη ζωντανός.» «Η ανθρώπινη κλωνοποίηση απαγορεύεται πλήρως». Ερωτηθείς τι είναι το εμπόδιο που εμποδίζει την εμφύτευση της σφαίρας των κυττάρων, ο καθηγητής Rivron είπε: «Δεν ξέρουμε πραγματικά. Αυτή είναι μια συναρπαστική ερώτηση. Φαίνονται εξαιρετικά παρόμοιες με τις φυσιολογικές βλαστοκύστες και δημιουργούν πολλούς τύπους κυττάρων. Ωστόσο, τα κελιά δεν είναι σωστά οργανωμένα. Μοιάζουν με ένα αποδιοργανωμένο έμβρυο. Ας ελπίσουμε ότι θα ανακαλύψουμε τα επόμενα τρία χρόνια.» «Αυτή είναι η πρώτη φορά που δημιουργούμε δομές στο εργαστήριο από βλαστοκύτταρα που έχουν τη δυνατότητα να σχηματίσουν ολόκληρο τον οργανισμό.» «Ολόκληρος ο οργανισμός περιλαμβάνει το μωρό και τους επιπλέον ιστούς - τον πλακούντα και τον κρόκο.» «Αυτή είναι η πρώτη φορά όσο γνωρίζουμε».

«Ανακούφιση» που δεν δουλεύει στον άνθρωπο

Ο καθηγητής Robin Lovell-Badge του Ινστιτούτου Francis Crick δήλωσε ότι ενώ η εξέλιξη αυτή ήταν μια σημαντική ανακάλυψη για την επιστημονική έρευνα, μπορεί να υπάρχει μια ανακούφιση που δεν μπορεί ακόμη να συμβεί στον άνθρωπο. Είπε: «Μπορεί να υπάρχει μια ανακούφιση από τους άλλους ότι μια τέτοια μέθοδος παραγωγής πολυάριθμων γενετικά όμοιων ανθρώπινων εμβρυϊκών δομών που θα μπορούσαν να είναι ικανές να εμφυτευθούν δεν είναι εφικτή - ακόμα και αν θα ήταν παράνομο να τις εμφυτεύσεις σε γυναίκες, όπως είναι σαφώς η κατάσταση στο Ηνωμένο Βασίλειο ». Ο καθηγητής Rivron δήλωσε ότι είναι «εξαιρετικά απίθανο» ότι η τεχνολογία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από ένα αδίστακτο κράτος για τη δημιουργία ενός στρατού κλώνων - καθώς δεν θα είχαν την επιστημονική εμπειρογνωμοσύνη για να το πράξουν. Ο Δρ Ντούσκο Ιλίτ, ειδικός στην επιστήμη των βλαστικών κυττάρων του King's College London (KCL), δήλωσε: «Αυτή είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες μπόρεσαν να ρίξουν φως στους μοριακούς μηχανισμούς εμφύτευσης και αυτά τα ευρήματα μπορεί να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε περισσότερα σχετικά με ορισμένες πτυχές της στειρότητας και να βελτιώσουμε την έκβαση της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.»

Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Nature.